![Mona Lisa](/media/lib/71/monalisa_sfumato-6ebf9b1ae6a6fc1ae483ee6601b0e103.jpeg)
Mona Lisa jak dymem malowana
31 października 2010, 11:53Wydawałoby się, że Mona Lisa - najbardziej chyba znany obraz na świecie - jest już przebadana pod każdym możliwym względem. Okazuje się, że jednak wcale nie, do odkrycia pozostało całkiem sporo, na przykład: jak uzyskano cienie, na których nie znać śladów pędzla?
![](/media/lib/456/n-hadawax-b051ea85b4fcebea4c379a7c9ddc31aa.jpg)
Wyspa Szczurów wolna od zawleczonych przez ludzi szczurów. Odrodził się ekosystem morski
25 maja 2021, 13:17Gdy jesteś na wyspie, na której nigdy nie było szczurów, wszędzie są ptaki. Jest głośno. Gdy trafisz na wyspę, na której są szczury, od razu zauważasz różnicę. Panuje tam cisza, mówi Carolyn Kurle. Taką cisza panowała, gdy Kurle po raz pierwszy odwiedziła wyspę Hadawax na Aleutach, zwaną też Wyspą Szczurów. Teraz na Hadawax słychać ptaki, a praca Kurle pokazuje, jak odradza się przyroda, gdy da się jej szansę i uwolni się ją od zawleczonych przez ludzi inwazyjnych gatunków.
![](/media/lib/31/neurony-1e642e7f1f28df32921e5ded5c3717b3.jpg)
Estrogen – eliksir mądrości
18 listopada 2010, 00:21Od jakiegoś czasu znany jest dodatni wpływ estrogenu na sprawność intelektualną mózgu. Kłopot z tym, że długotrwała terapia estrogenowa powoduje zwiększone ryzyko chorób serca, udaru mózgu i raka. Rozwiązać problem udało się zespołowi naukowców z Northwestern University.
![](/media/lib/462/n-jolanta-jaskowska-9e42abc62048b22a468f4d68748af593.jpg)
Kraków: naukowcy z Politechniki opracowali metodę, która znacznie skróci czas produkcji leków
13 lipca 2021, 11:46Naukowcy z Politechniki Krakowskiej opracowali technologię opartą na ultradźwiękach, która znacząco skróci czas produkcji leków. Najlepsze efekty osiągamy przy lekach przeciwdepresyjnych, gdzie skrócenie czasu otrzymywania produktu wynosi aż 90 proc. W innych grupach skrócenie czasu produkcji wynosi od 30 do 50 proc. – tłumaczy dr inż. Jolanta Jaśkowska, która stoi na czele zespołu badawczego.
![](/media/lib/62/dzdzownice-64511dc04a9b4c950f543867887caf8b.jpg)
Dżdżownica na metalach ciężkich
6 grudnia 2010, 17:34Kompostowiec różowy (Eisenia fetida), znany lepiej jako dżdżownica kalifornijska lub po prostu dżdżownica, świetnie się nadaje do przetwarzania niebezpiecznych materiałów, zawierających wysokie stężenia metali ciężkich. Dzięki temu skąposzczetowi będzie można np. rekultywować stare wysypiska śmieci (International Journal of Global Environmental Issues).
![](/media/lib/466/n-prerov-2f5a86ccc152d304baffcd12e54e3df3.jpg)
Bóstwa na tronach, ufortyfikowane osady, pochówki i tysiące artefaktów odkryte pod Ołomuńcem
14 sierpnia 2021, 08:43Gdy w 2017 roku archeolodzy rozpoczynali w pobliżu miasta Přerov wykopaliska związane z budową autostrady, nie spodziewali się obfitości zabytków, na jaką natrafili. W ciągu czterech lat znaleźli ponad 4700 artefaktów i 150 miejsc pochówku. Wśród najbardziej interesujących przedmiotów są fragmenty figurek bóstw siedzących na tronie.
![](/media/lib/73/wielkoszczur-8a16a33efa9b2c35a2354faddf567f0a.jpg)
Wielkoszczur wykrywa gruźlicę
29 grudnia 2010, 12:40Wielkoszczury (Cricetomys gambianus), które dotąd trenowano w wykrywaniu materiałów wybuchowych czy zakopanych min lądowych, mogą się przydać w biednych krajach afrykańskich do rozpoznawania gruźlicy.
![](/media/lib/475/n-websttars-cbf8943dc8706fd4d6f856294c2b6a34.jpg)
Wyjątkowa podróż wyjątkowego teleskopu. JWST jest już w Gujanie Francuskiej
12 października 2021, 19:00Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST) przybył właśnie do Port de Pariacabo w Gujanie Francuskiej. Teraz czeka go podróż do Europe's Spaceport w Kourou. A 18 grudnia największy w historii teleskop kosmiczny zostanie wystrzelony w przestrzeń kosmiczną. Ten wyjątkowy pod każdym względem instrument wymaga wyjątkowego traktowania na każdym etapie planowania i budowy. Wyjątkowa była również jego podróż z USA do Gujany Francuskiej.
Zimna fuzja – sensacja czy oszustwo?
22 stycznia 2011, 19:06Niewiele rzeczy wywołuje w nauce takie emocje, jak zimna fuzja. Dałaby ona olbrzymie ilości taniej energii - ale nie ma pewności, czy w ogóle jest wykonalna. Większość doniesień o udanej zimnej fuzji okazała się oszustwem lub pomyłką. Dlatego trudno się dziwić sceptycyzmowi, wobec oświadczeń dwóch włoskich naukowców, którzy deklarują posiadanie działającego reaktora dokonującego syntezy jądrowej.
![](/media/lib/481/n-silnik-c5f459e905a408b7acc961c1327e513e.jpg)
Nanocząstki w paliwie usprawnią pracę silnika i zmniejszą emisję węgla
3 grudnia 2021, 09:28Dodanie nanocząstek do paliwa znacząco zmienia sposób jego spalania, informują naukowcy z Kanady. Sepher Mosadegh i jego zespół z University of British Columbia badają, w jaki sposób dodawanie w różnych warunkach nanocząstek tlenku grafenu przyspiesza rozbijanie paliwa na niewielkie kropelki. Ich odkrycie może doprowadzić do pojawienia się silników samolotowych, które będą nie tylko emitowały mniej węgla, ale będą miały też większą moc.